Εισαγωγή
Στην Αλβανία ζει ιστορικά η Εθνική Ελληνική Μειονότητα αναγνωρισμένη επισήμως από το Αλβανικό κράτος στην ΄Ενωση των Εθνών το 1921, που έχει διαφυλάξει πιστά την εθνική της υπόσταση , την μητρική της γλώσσα, τις πολιτιστικές και πολιτισμικές ιδιαιτερότητες, ήθη, έθιμα, και παραδόσεις.
Στην αλβανική κοινωνία έχει παίξει πάντοτε έναν θετικό ρόλο συνύπαρξης με έκδηλο το ανθρωπιστικό και ειρηνικό της συναίσθημα. Υπό τους όρους ενός αυταρχικού καθεστώτος που τα ανθρώπινα δικαιώματα ήταν περιορισμένα η Εθνική Ελληνική Μειονότητα ήταν επικοινωνιακά απομονωμένη από τον μητροπολιτικό Ελληνισμό και πολλά δικαιώματά όπως, η παιδεία στην μητρική γλώσσα, η συμμετοχή στο δημόσιο βίο ήταν περιορισμένα ενώ η ελεύθερη έκφραση, η άσκηση του θρησκευτικού δικαιώματος, το δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό και άλλες ελευθέριες ήταν ανύπαρκτες και ακατοχύρωτες.
Κατά τις δυο τελευταίες δεκαετίες στην Αλβανία έχουν ενταθεί οι προσπάθειες για να δώσουν έναν δυτικό προσανατολισμό στις ελευθερίες του ανθρώπου και των μειονοτήτων. Η Εθνική Ελληνική Μειονότητα έχει δεσμευτεί πλήρως στην στήριξη αυτής της προσπάθειας ώστε αυτό το εγχείρημα να στεφθεί με επιτυχία και συμπαραστέκεται χωρίς ιδιαίτερους ενδοιασμούς σε κάθε πρόθεση της αλβανικής πολίτικης για την εδραίωση αυτών των δικαιωμάτων και την εφαρμογή τους στην πράξη.
Θετικό βήμα προς την ευρωπαϊκή προσέγγιση θεωρείται η θεσμοθέτηση στο αλβανικό σύνταγμα του άρθρου 20 για τα δικαιώματα των μειονοτήτων, η επικύρωση της «Σύμβασης Πλαίσιο για την Προστασία των Εθνικών Μειονοτήτων» η οποία υπερισχύει της εγχώριας νομοθεσίας όπως και οι μεμονωμένες πρωτοβουλίες για την βελτίωση της υπάρχουσας νομοθεσίας και την λειτουργιά αυτής σύμφωνα με το πνεύμα αυτών των θεσμών.
Η Εθνική Ελληνική Μειονότητα όμως, κατ’ επανάληψη έχει εκφράσει τις επιφυλάξεις της για την έλλειψη ενός πλήρους νομικού πλαισίου που να προσδιορίζει τα δικαιώματα και για την απουσία θεσμών που να προστατεύουν την άσκηση αυτών των δικαιωμάτων.
Συχνά παρατηρείται η ανοχή του κράτους σε εγχώριες εθνικιστικές πιέσεις που αφήνει περιθώρια στην απαξίωση σχετικών νόμων, όπως έγινε πρόσφατα με την καθαίρεση του στοιχείου «εθνικότητα» από τα έγγραφα των ληξιαρχείων ή στην παραβίαση του συνταγματικού δικαιώματος του αυτοπροσδιορισμού της ταυτότητας κατά τη διαδικασία της απογραφής πληθυσμού.
Τέτοιες καταστάσεις δίνουν το δικαίωμα στην Εθνική Ελληνική Μειονότητα να ζητήσει:
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΔΟΧΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ
1.Να διασφαλιστεί νομικά το ανθρώπινο δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης και αποτύπωσης στα επίσημα έγγραφα της εθνικής ταυτότητας του ατόμου όπως ορίζει η παράγραφος 3 της « Σύμβασης Πλαισίου για την Προστασία των Εθνικών Μειονοτήτων».
2.Να σταματήσουν με νόμο οι πολιτικές αλλοίωσης παρέχοντας στην τοπική αυτοδιοίκηση αρμοδιότητες για τον έλεγχο της ανεξέλεγκτης μετοίκησης στον αμιγή χώρο της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας.
3.Να επιτραπεί η τοποθέτηση δημοσίων δίγλωσσων πινακίδων στις περιφέρειες όπου παραδοσιακά διαμένει η Εθνική Ελληνική Μειονότητα.
4.Να μεταβεί ως απόλυτη αρμοδιότητα της τοπικής αυτοδιοίκησης η αναγραφή των ονομασιών δρόμων, πλατειών, τοπωνυμιών σύμφωνα με την τοπική παράδοση και στην ελληνική γλώσσα.
5.Να επανεξεταστεί ο νόμος « Περί ληξιαρχείων» και να επιτραπεί με νόμο η απόδοση και εγγραφή του ονοματεπωνύμου, του πατρωνύμου, μητρωνύμου στην αυτούσια προφορά της ελληνικής γλώσσας, δηλαδή με τελικό ς στα αρσενικά και με ου στα θηλυκά
6.Στις τοπικές υπηρεσίες που η μειονότητα αποτελεί πλειοψηφία ή έχει σημαντική παρουσία να οριστεί ως δεύτερη επίσημη γλώσσα η ελληνική και όλα τα έγγραφα που θα εκδίδουν αυτές να είναι και στις δυο γλώσσες.
7.Να θεσμοθετηθεί η χρήση του εθνικού συμβόλου της μειονότητας σε περιπτώσεις εθνικών και θρησκευτικών εορτών, (στα δημόσια κτήρια) στους φορείς τοπικών θεσμών που η μειονότητα αποτελεί πλειοψηφία και από κάθε άτομο προσωπικό
.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ, ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ.
1.Να αναγνωριστεί και να προσδιοριστεί η πολιτιστική κληρονομιά στον παραδοσιακό χώρο της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας και να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για την προστασία και την εκμετάλλευση της από την ίδια την μειονότητα για να δημιουργηθούν ευκαιρίες ανάπτυξης.
2. Να επιτρέπεται η δημιουργία επιστημονικών ιδρυμάτων της μειονότητας για να μελετηθεί και να προωθηθεί η ανάπτυξη του πολιτισμού σε όλες τις διαστάσεις.
3. Να παραχωρηθεί προκαθορισμένος χρόνος στην δημόσια τηλεόραση για την προβολή αυτού του πολιτισμού στην μητρική γλώσσα.
4. Το κράτος θα πρέπει να χρηματοδοτήσει προγράμματα που σχετίζονται με την ανάπτυξη των βασικών στοιχείων του πολιτισμού που είναι η θρησκεία, η γλώσσα, οι παραδόσεις και ο πολιτισμός των ατόμων που ανήκουν σε εθνικές μειονότητες.
ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΑ
1. Να επιστραφούν και κατοχυρωθούν με νόμο οι ιδιοκτησίες των μελών της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας λαμβάνοντας υπόψη την αυτόχθoνα παρουσία τους και το άθικτο του χώρου μιας μειονότητας.
2. Να επιστραφούν στις ενορίες όλες οι πρώην ιδιοκτησίες των εκκλησιών, μοναστηριών και άλλων θρησκευτικών ναών της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας.
3.Να επανεξεταστούν όλες οι περιπτώσεις δικαστικών αποφάσεων που αποδίδουν ψευδείς τίτλους ιδιοκτησίας σε αλλογενείς στο συμπαγή χώρο της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας.
4. Η Εθνική Ελληνική Μειονότητα θα πρέπει να συμπεριληφθεί σε μια ενιαία πολιτική και διοικητική μονάδα να προστατευτεί ως τέτοια στην εφαρμογή της συνταγματικής αρχής.
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΒΙΟ
Σύμφωνα με τα άρθρα 25, 27 της «Διεθνούς Σύμβασης για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα», των άρθρων 1, 2 και 4 της «Διεθνούς Διακήρυξης για τα ΄Ατομα που ανήκουν σε Εθνικές, Θρησκευτικές και Γλωσσικές Μειονότητες», του άρθρου 35 του «Έγγραφου της Διάσκεψης της Κοπεγχάγης για την Ανθρωπιστική Διάσταση», των άρθρων 15 και 16 της «Σύμβασης Πλαίσιο για την προστασία των Εθνικών Μειονοτήτων», των άρθρων 4, 6, 7, 14, 17 της «Σύμβασης για τους Αυτόχθονες Πληθυσμούς και Φυλές των Ανεξάρτητων Κρατών» της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, το κράτος πρέπει να αφήσει ξεκάθαρα νομικά περιθώρια για την συμμέτοχη της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας στον δημόσιο βίο της χώρας και ιδίως σε εκείνους τους τομείς που έχουν άμεση σχέση με τους προβληματισμούς της.
2. Για την συμμετοχή στην νομοθετική εξουσία ή στην τοπική αυτοδιοίκηση στον «Εκλογικό Νόμο της Αλβανικής Δημοκρατίας» πρέπει να γίνουν σημαντικές προσαρμογές ώστε να προκαθοριστεί ο αριθμός των εδρών της μειονότητας στην Αλβανική Βουλή και ,στην λειτουργία της νομοθετικής εξουσίας η αρνησικυρία των εκπρόσωπων της μειονότητας σε θέματα που επηρεάζουν άμεσα αυτήν, να είναι καθοριστική.
3. Στην τοπικές διοικητικές μονάδες όπου αυτή η ελληνική μειονότητα αποτελεί έως και το10%του τοπικού πληθυσμού να προκαθοριστεί δια του νόμου μόνιμη θέση αντιδημάρχου ή αντιεπάρχου που θα επιλέγεται από τη μειονότητα και θα ασχοληθεί άμεσα με τα προβλήματά της .
4.Ταυτόχρονα η συγκεκριμένη αυτοδιοικητική υπηρεσία να επανδρωθεί στο ποσοστό που αρμόζει με μειονοτικούς, που θα διαχειριστούν την επίλυση των υποθέσεων που σχετίζονται με τους ομογενείς τους.
5. Στην κεντρική εξουσία η μειονότητα να έχει αναλογική συμμετοχή στις κεντρικές δομές διαχείρισης προς την αντιμετώπιση θεμάτων και απαραίτητη εκεί που λαμβάνονται αποφάσεις για την ίδια
6. Να συμπεριληφθεί στις διοικητικές δομές των οργάνων της δημόσιας τάξης το μειονοτικό στοιχείο και στις περιοχές που κατοικεί πλειοψηφικά η μειονότητα να γίνει σεβαστό το ποσοστό του πληθυσμού για την συμμετοχή στα όργανα της αστυνομίας. Ο υποδιοικητής να είναι από την μειονότητα
7. Στην σύνθεση των δικαστικών και εισαγγελικών οργάνων στους νομούς που κατοικεί παραδοσιακά η Εθνική Ελληνική Μειονότητα να διοριστούν δικαστές ελληνικής καταγωγής; στο βαθμό που προκαθορίζει η έκθεση του πληθυσμού, ενώ σε όλες τις βαθμίδες της Δικαιοσύνης να διοριστεί σύμφωνα με επαγγελματικά κριτήρια ένας αντιπροσωπευτικός αριθμός μειονοτικών.
8. Στην σύνθεση του θεσμού του Συνηγόρου του Πολίτη να οριστεί ένας ιδιαίτερος τομέας για την μειονότητα, η σύνθεση του οποίου να αποτελείται με αιρετά μέλη από την μειονότητα.
9. Σε όλες τις τοπικές διοικήσεις όπως υποθηκοφυλακείο, εφορία, παιδεία, γραφεία διαχείρισης αρχείων και υποθέσεων ιδιοκτησιών και ανάπτυξης να εφαρμοστεί η αρχή της συνδιαχείρισης της εξουσίας σύμφωνα με επαγγελματικά κριτήρια και αναλογικά με τον πληθυσμό.
10. Στη σύνθεση της Κεντρικής Εφορευτικής Επιτροπής της χώρας να ορίζεται απαραίτητα από τη μειονότητα ένας δικός της εκπρόσωπος, ενώ στη σύνθεση των εκλογικών επιτροπών που πλειοψηφεί η μειονότητα να ορίζεται το ποσοστό συμμετοχής σύμφωνα με την τοπική ταξινόμηση.
ΠΑΙΔΕΙΑ
1. Να διασφαλιστεί το δικαίωμα στην παιδεία και η εκμάθηση στην ελληνική μητρική γλώσσα σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας παιδείας εκεί που η ελληνική μειονότητα έχει μια αξιόλογη παρουσία και εκεί που αποτελεί σημαντική πλειοψηφία
2. Να δημιουργηθεί ειδική δομή προγραμματισμού, διαχείρισης και ελέγχου της ελληνικής παιδείας επανδρωμένη με ειδήμονες του τομέα από την ίδια την Ελληνική Μειονότητα στις περιφέρειες που διαμένει η πλειοψηφία αυτής .
3. Στην σύνθεση του θεσμικού οργάνου του Υπουργείου Παιδείας να προστεθεί μια συμβουλευτική επιτροπή με ρόλο στις λήψεις αποφάσεων για την μειονοτική εκπαίδευση και η πλειοψηφία αυτής της επιτροπής να αποτελείται από μειονοτικούς.
4. Να καθορίζεται με επιστημονικά κριτήρια η αναλογία των μαθημάτων στη μητρική γλώσσα.
5. Να προβλέπονται στον κρατικό προϋπολογισμό οι επιχορηγήσεις για το εκπαιδευτικό προσωπικό που τηρεί τις προϋποθέσεις για περαιτέρω εκπαίδευση και να υποστηριχτεί οικονομικά η εξειδίκευση τους στο εξωτερικό.
6. Να ενοποιηθεί με την ύλη του εθνικού κορμού όλη η σχολική ύλη στην μητρική γλώσσα και να αποφευχθεί όλο το περιεχόμενο που προκαλεί και ενθαρρύνει συγκρούσεις μεταξύ των εθνοτήτων ή επηρεάζει αρνητικά την εθνική συνείδηση των μαθητών.
7. Όλα τα σχολικά έγγραφα θα πρέπει να αναγράφονται και στην μητρική γλώσσα και στην αλβανική.
8.Να καθιερωθεί ως πρώτη επιλογή στις απολυτήριες εξετάσεις η Ελληνική Γλώσσα και στο πρόγραμμα του Γυμνασίου να εισαχθεί το μάθημα της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας.
9.Να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για την αντιμετώπιση των αναγκών που προέρχονται από τον επαναπατρισμό των μαθητών στα σχολεία της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας και να αναπτυχθεί ένα πρόγραμμα καθοδήγησης με σκοπό την προσαρμογή των στο νέο σχολικό περιβάλλον.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
1. Να στηριχτεί με κρατικά, διασυνοριακά και ευρωπαϊκά προγράμματα η ανάπτυξη της υποδομής στον παραδοσιακό χώρο της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας.
2. Στα πλαίσια της αποκέντρωσης της εξουσίας να δοθούν μεγαλύτερες αρμοδιότητες αυτόνομης διαχείρισης του τοπικού πλούτου από την τοπική αυτοδιοίκηση και από την τοπική κοινωνία.
3. Να μειωθεί κατά 50% ο Φόρος Προστιθεμένης Αξίας στις επιχειρήσεις (μεγάλες και μικρές) που εδράζουν στις περιοχές που κατοικεί παραδοσιακά η Εθνική Ελληνική Μειονότητα.
4. Να δημιουργηθεί ένα κοινό πιστωτικό και ασφαλιστικό ίδρυμα συνεταιριστικής μορφής προστατευμένο με νόμο για την εξυπηρέτηση υπό την μορφή πιστωτικής και ασφαλιστικής παροχής στα μέλη της μειονότητας. Μέρος του παραγόμενου πλούτου των περιοχών που κατοικεί παραδοσιακά η μειονότητα να πηγαίνει προς την ενίσχυση αυτού του ταμείου.
5. Το 50% της κρατικής φορολογίας σε μεγάλες επιχειρήσεις να πηγαίνει υπέρ των ταμείων της τοπικής αυτοδιοίκησης για την άμεση διάθεση με την μορφή κοινωνικής παροχής στις περιοχές που κατοικεί παραδοσιακά η Εθνική Ελληνική Μειονότητα.
Αγ. Σαράντα 11.08.2012
